تجربه زلزله های گذشته نشان داده است که ساختمان های بنایی غیرمسلّح، علی رغم برخورداری از سختی مناسب، رفتار چندان قابل قبولی در مقابل بارهای جانبی ندارند. این در حالی است که سازه هایی از این دست عملکرد بسیار خوبی در مقابل بارهای ثقلی از خود نشان می دهند.
از آنجایی که درصد زیادی از ساختمان های قدیمی موجود از این نوع می باشند، لذا توسعه روش های مقاوم سازی موثر و در عین حال کارا از اهمیت بسیار زیادی برخوردار می باشند.
در این مطلب به معرفی یکی از روش های متداول در این زمینه، یعنی استفاده از ژاکت های بتنی پرداخته ایم.
چنانکه در شکل فوق مشاهده می شود، این روش شامل ایجاد دو شبکه آرماتوربندی در دو وجه اصلی دیوار، دوخت این دو شبکه توسط آرماتورهای عرضی و درنهایت استفاده از پوشش بتنی (شاتگریت) می باشد.
این روش منجر به افزایش یکپارچگی دیوارهای بنایی غیرمسلّح و در نتیجه بهبود ظرفیت باربری لرزه ای و نیز تغییرمکان جانبی آنها می شود. از این روش می توان در مواردی که سایر روش های مقاوم سازی چندان کارا نیستند، بصورت محلی برای تعدادی از دیوارها و نیز در دیوارهایی که تحت بارهای ثقلی سنگین هستند استفاده نمود. نمونه ای از تاثیر این روش بر مدول الاستیسیته یک دیوار بنایی در مقایسه با دیوار غیرمسلّح و دیوار مقاوم سازی شده توسط روش تزریق در شکل زیر نمایش داده شده است.
Figure Reference: Bettio C, Gelmi A, Modena C, Rossi C. Mechanical Characteristics and Strengthening of Masonry Walls in Historic Urban Nuclei in the Province of Trento, 1993.
علی رغم نکات مثبت این روش، استفاده از آن برای مقاوم سازی کل دیوارهای بنا توصیه نمی گردد. دلیل این امر، افزایش قابل ملاحظه سختی و جرم عضو مذکور می باشد. علاوه بر این لازم به توضیح است که در صورت عدم ایجاد ارتباط مناسب بین دو وجه دیوار و نیز تامین اتصال کافی در محل اتصال دیوارهای متعامد، کارایی این روش قابل تضمین نیست.
در صورت عدم تامین اتصال بین دو وجه دیوار، با گذشت زمان امکان پوسته شدن و جدایی المان افزوده شده وجود خواهد داشت. این مساله بدان معناست که روش مقاوم سازی استفاده شده یکپارچگی دیوار را افزایش نخواهد داد و علاوه بر آن، وزن سازه را نیز افزایش می دهد که متعاقباً موجب افزایش نیروی زلزله می شود.
در صورت عدم تامین پوشش (Cover) کافی و نیز اتصال مناسب در محل دیوارهای متعامد، نفوذ رطوبت می تواند منجر به زنگ زدگی آرماتورها شود. افزایش حجم آرماتورها براثر زنگ زدگی خود می تواند بصورت پیشرونده موجب گسترش ترک های بتن و نفوذ بیشتر عوامل زنگ زدگی آرماتورها گردد. از سوی دیگر طبق تحقیقات انجام شده، خوردگی می تواند باعث کاهش پیوستگی (bond) بین بتن و آرماتور گردد. این مساله نحوه انتقال تنش در المان مقاوم سازی را تحت الشعاع قرار می دهد.
